Wat vinden studenten van de ondersteuning op het gebied van taalvaardigheid?
Om de wensen en behoeften van studenten met betrekking tot taalondersteuning in kaart te brengen is in februari een onderzoek uitgezet onder het studentenpanel van De Haagse Hogeschool. De vragenlijst is ingevuld door 292 studenten; een responspercentage van 31%. Centraal stond de vraag hoe De Haagse Hogeschool de ondersteuning aan studenten op het gebied van taalvaardigheidsontwikkeling kan verbeteren. Hieronder een overzicht van de belangrijkste resultaten, een kanttekening bij deze resultaten en een voorlopige schets van wat er met de uitkomsten van het onderzoek zal worden gedaan.
De resultaten
De antwoorden op de vragenlijst hebben onder andere inzicht gegeven in hoe studenten hun eigen talige competenties waarderen, of zij die voldoende achten om aan de eisen van het curriculum te kunnen voldoen, welke mogelijkheden zij zien om beter ondersteund te worden en wat hen motiveert dan wel belemmert bij hun taalvaardigheidsontwikkeling. Hieronder staan de belangrijkste uitkomsten:
- Studenten zien het belang in van een goede taalvaardigheid; driekwart van de studenten ervaart voldoende aansluiting tussen vooropleiding en studie.
- De meeste studenten geven aan voldoende luistervaardig te zijn om lessen te kunnen volgen; in mindere mate zijn studenten tevreden over de hoeveelheid (praktijk)voorbeelden om lesstof te verduidelijken en de manier waarop docenten helpen nieuwe (vak)termen te leren.
- De meeste studenten voelen zich spreekvaardig genoeg voor deelname aan groepsgesprekken; in mindere mate ervaren ze ruimte om nieuwe termen te leren gebruiken.
- De meeste studenten voelen zich voldoende schrijfvaardig voor schrijfopdrachten, maar een deel is ontevreden over de instructies van docenten en het aanbod van voorbeeldteksten.
- De meerderheid van de studenten voelt zich leesvaardig genoeg voor het leesmateriaal en geeft aan bekend te zijn met één of meer leesstrategieën.
- De belangrijkste motivator voor studenten om hun taalvaardigheid te verbeteren is aansluiting op het werkveld; het grootste obstakel is dat zij niet weten wat hun verbeterpunten zijn.
- Studenten zijn beperkt tevreden over de ondersteuning door docenten bij hun taalvaardigheid. Een minderheid heeft behoefte aan meer hulp, in verschillende vormen, bij voorkeur van eigen docenten.
Uit de antwoorden blijkt dat studenten behoorlijk tevreden zijn over hun eigen talige competenties en dat maar een klein deel een tekort ervaart op het gebied van taalvaardigheid. Deze uitkomsten schetsen echter een te rooskleurig beeld van het daadwerkelijke taalvaardigheidsniveau van studenten en dat behoeft wellicht toelichting. Studenten zijn geneigd hun eigen taalvaardigheidsniveau te overschatten. Zo is uit onderzoek en ervaring gebleken dat docenten aanzienlijk minder positief zijn over de taalvaardigheid van studenten en ook resultaten op instap- en diagnostische toetsen laten zien dat een meerderheid van instromende hbo-studenten niet beschikt over het veronderstelde startniveau. Je zou dus kunnen zeggen dat studenten vaak onbewust onbekwaam zijn.
Wat doet De Haagse met de resultaten?
De uitkomsten van het onderzoek bieden docenten en opleidingen aanknopingspunten voor de manier waarop zij studenten taalsteun kunnen bieden. Het Taalteam helpt docenten en opleidingen daarbij en zal deze uitkomsten meenemen in trainingen en advies. Het Studentenpanel heeft in de enquête de volgende behoeften kenbaar gemaakt. Docenten kunnen hun taalsteun verbeteren door:
- vaker (opbouwende) feedback te geven op talige competenties;
- tijdens uitleg meer (praktijk)voorbeelden te gebruiken;
- meer ruimte te geven voor het eigen maken van nieuwe (vak)termen;
- aandacht te besteden aan het lezen van wetenschappelijke artikelen (leesstrategieën);
- aandacht te besteden aan het maken van effectieve aantekeningen tijdens colleges;
- heldere instructies te geven en voorbeeldteksten aan te reiken bij schrijfopdrachten;
- zelf het goede voorbeeld te geven;
- workshops, schrijfcoaching en zelfstudiemateriaal aan te bieden.
Deze onderwerpen sluiten aan op de nieuwe Onderwijsvisie die de hogeschool in 2023 heeft vastgesteld, waarin staat dat De Haagse Hogeschool streeft naar onderwijs dat taalbewust is ontwikkeld, ingericht en uitgevoerd.
Ben je docent en wil je meer weten over taalbewust onderwijs of heb je behoefte aan meer concrete handvatten? Neem dan eens een kijkje op het TaalLab.
Je kunt ook een mailtje sturen naar taalpunt@hhs.nl of schrijfcentrum@hhs.nl.
De Haagse bedankt alle studenten die een bijdrage hebben geleverd aan dit onderzoek.
